Gmina graniczy:
od północy z miastem i gminą Kępno;
od wschodu z gminami Wieruszów (obecne woj.łódzkie) i Łęka Opatowska;
od południa z gminami Trzcinica i Rychtal;
od zachodu z gminą Bralin.
Cały obszar gminy usytuowany jest w dorzeczu rzeki Prosny, a jego główna oś hydrograficzna to rzeka Niesob wraz z dopływami.
W podziale fizycznogeograficznym makroregion, na terenie którego leży omawiana gmina nosi nazwę Wysoczyzny Wieruszowskiej lub zastępczo Bolesławieckiej, położonej na 165-220 m. n.p.m. Jest ona częścią jednostki wyższego rzędu makroregionu Nizina Południowowielkopolska. W obrębie Wysoczyzny Wieruszowskiej wyróżnić można następujące mikroregiony: Wzgórza Mnichowicko-Trzcinickie, Kotlina Kępińska, Równina Bolesławiecka. Wysokości bezwzględne w gminie Baranów kształtują się w granicach 159-210 m. n.p.m.
Ogólnie cała południowa część gminy charakteryzuje się większymi wysokościami. Najwyższy punkt znajduje się na południowy zachód od miejscowości Marianka Mroczeńska i liczy 210 m n.p.m. Gmina Baranów położona jest na terenach preferowanych do lokalizacji przemysłu przetwórstwa rolno-spożywczego i rozwoju wiejskiej sieci osadniczej oraz umocnienia funkcji obsługi rolnictwa.
Dobre warunki klimatyczne, malownicze zabytki wiejskiej kultury oraz sąsiedztwo dróg międzyregionalnych (np. Wrocław-Warszawa) stwarzają możliwość rozbudowy struktury gospodarczej i rozwoju obsługi turystycznej. Kręgosłup sieci transportowej gminy stanowi droga międzyregionalna nr 11 Poznań-Katowice oraz droga regionalna nr 39 Kępno-Brzeg.
