Fajerwerki, petardy i inna galanteria pirotechniczna.

Podstawowe akty prawne. Definicje.

Zagadnienie sprzedaży i używania materiałów pirotechnicznych uregulowane zostało w ustawie z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych do użytku cywilnego oraz w ustawie z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.
Materiały pirotechniczne to materiały wybuchowe (substancje lub ich mieszaniny) służące wywoływaniu efektów cieplnych, świetlnych, dźwiękowych, gazu, dymu lub ich kombinacji w wyniku bezdetonacyjnej, samopodtrzymującej się reakcji chemicznej, a także te wyroby, które są wypełnione materiałami pirotechnicznymi.

Wyroby pirotechniki widowiskowej, wyłączone spod koncesjonowania, zwane są potocznie fajerwerkami. Ze względu na swój skład chemiczny zawsze stwarzają znaczne zagrożenie pożarowe i wybuchowe. Popularne zimne ognie zaliczane są do materiałów pirotechnicznych i są wymienione w w/w rozporządzeniu. Przepisy dotyczące obrotu znajdują się także w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
9 lipca 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, transporcie wewnątrzzakładowym oraz obrocie materiałów wybuchowych, w tym wyrobów pirotechnicznych.

Gdzie należy zaopatrywać się w fajerwerki ?

Ustawodawca bardzo rygorystycznie określa warunki, jakie musi spełniać pod względem ochrony pożarowej, przechowywania i obsługi podmiot chcący prowadzić sprzedaż materiałów pirotechnicznych. Jednocześnie jako organ właściwy do kontroli obrotu materiałami pirotechnicznymi wskazał Policję. Warunki ustawy mogą być spełnione tylko w wyspecjalizowanych punktach, mających odpowiednie zaplecze magazynowe i spełniających wszelkie wymogi ochrony pożarowej. Dopuszcza się sprzedaż fajerwerków w centrach handlowych czy sklepach wielobranżowych, jednakże pod warunkiem spełniania pewnych wymogów, a mianowicie:

  • - sprzedaż winna odbywać się na stoiskach z obsługą, gdzie towar podaje klientowi tylko uprawniony sprzedawca;
  • - wyroby takie winny być posortowane w sposób widoczny, wg klas dopuszczenia do sprzedaży;
  • - stoisko powinno być wyposażone w sprzęt gaśniczy oraz tablice informacyjne o zakazach otwierania opakowań na terenie obiektu, wnoszenia tych wyrobów do innych części obiektu oraz użytkowania fajerwerków w obiekcie i jego sąsiedztwie.

Każdy wyrób z grupy pirotechniki widowiskowej, na który nie jest wymagana koncesja, musi posiadać na opakowaniu:

·         znak literowy NWP (nie wymaga uzyskania pozwolenia na nabywanie, używanie i przechowywanie);

·         instrukcję przechowywania i używania w języku polskim.

Zasady bezpieczeństwa.

1.      zakupu fajerwerków może dokonać tylko osoba pełnoletnia w wyspecjalizowanych sklepach lub stoiskach sprzedaży;

2.      należy je przechowywać w miejscach suchych, z dala od źródeł ciepła i bez dostępu do nich dzieci;

3.      przed użyciem należy dokładnie przeczytać instrukcję użytkowania;

4.      odpalenie fajerwerków musi odbywać się wyłącznie pod nadzorem trzeźwej osoby pełnoletniej, z zachowaniem szczególnej ostrożności;

5.      nie należy używać niewybuchów oraz uszkodzonych materiałów pirotechnicznych.

Odpowiedzialność prawna.

  1. Sprzedaż materiałów pirotechnicznych dozwolona jest tylko osobom pełnoletnim. Naruszenie tej normy jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności do lat 2 - ujawniony przypadek strażnik przekazuje Policji.
  2. O naruszenie norm dotyczących obrotu materiałami wybuchowymi (w tym wyrobami pirotechnicznymi) strażnik informuje Policję jako organ właściwy do kontroli obrotu w/w materiałami. W zakresie swoich właściwości upoważnionymi organami kontrolnymi są również Straż Pożarna, Państwowa Inspekcja Pracy.
  3. W zakresie używania materiałów pirotechnicznych, powszechnym rozwiązaniem stosowanym w wielu miastach Polski, w tym także w Poznaniu, jest przepis art. 51 KW, w którym opisano czyn polegający na zakłócaniu ciszy, spokoju i porządku publicznego. Ustawodawca chroni spokój i porządek publiczny przed jego zakłócaniem, które może przybierać różne formy. Przepis nie zawiera ograniczeń czasowych obowiązuje on nieprzerwanie cały rok. Dla wyczerpania znamion wykroczenia, a tym samym podjęcia interwencji przez strażnika lub policjanta, wymagane jest zgłoszenie osoby, której przeszkadza hałas. W przypadku gdy funkcjonariusz nie jest świadkiem zdarzenia, zgłaszający musi świadczyć przez sądem. A oto sankcje prawne dla osób powyżej 17 roku życia :
  • - mandat karny wg taryfikatora w wysokości 20 - 500 zł (200 zł w porze nocnej),
  • - wniosek o ukaranie do sądu - grzywna do 5 tys. zł.

Sankcje prawne wobec osób poniżej 18 roku życia używających materiałów pirotechnicznych sprowadzają się do przekazania takich spraw Policji z możliwości skierowania do rozpatrzenia przez sąd rodzinny. O takich przypadkach należy również informować rodziców i dyrektora szkoły.